SAYEMBARA KASI

Saking polokramanipun kalian Dewi Setyowati,Sang Noto Santanu kagungan putra kalih. Inggih puniko Chitrangganda kaliyan Wichitrawirya.

Chitrangganda gugur wonten ing peperangan, amargi panjenenganipun gugur tanpo peputra lajeng ingkang rayi Wichitrawirya ingkang dipun wisudho dados ratu utawa Noto dampar keprabon penjenenganipun dereng akhir dewasa. Lajeng tampuk pemerintahan kagem sakwetawis dipun lenggahi utawi keasto dening rokokewalonipun, inggih puniko Dewabroto utawi Bhisma. Dumugi titi manci wekdal Wichitrawirya sasampunipun cekapakhir dewasa kagem polokrama, Bhisma madosaken calon garwa inggkang pentes kagem rayinipun.

Sawetawis puniko, wonten ing keraton Giyantipura, wekdal puniko saweg dipun wontenaken sayembara, Raja Darmohumbara, Raja Keraton Giyantipuro kepingin madosi calon garwo kagem tetigo putrinipun, inggih puniko Amba, Ambika Lan Ambalika.

Jumbuh kaliyan padatan utawi adat sabenipun kaum bangsawan wonten ing wekdal puniko, lajeng dipun wontennaken sayembara arupi perang tanding antawisipun para putra utawi admajanipun Raja utawi para Pangeran ingkang pikantuk kaunggulan utawi kemenangan wontenipun sayambara puniko ingkang dipun anggep pantes pikantuk tetigo putri kedaton Giyantipura puniko.

Bhisma hamutusaken kagem nderek sayembara puniko supados waged hamboyong putri Raja Darmohumbara kagem ingkang rayi.

Wonten dinten sayembara, ing alun-alun kedaton Giyantipura saryo ngempal putra-putra Raja saking sedoyo keraton ingkang wonten ing laladan siti Hindustan lan sak kiwo tengenipun. Piyambakipun sedoyo sami kagungan sedyo badhe nglaman sekar kedaton ingkang misyuwur soho kawentar Sulistyoning warni soho kawibawanipun.

Amargi wonten wanodyo ingkang dipun rebutaken, sayembara puniko dipun wontenaken soho dipun gelar sarono ageng-agengan. Sinaoso rawuh kanti kreteg pikajengan ingkang ageng, kathah ke mawon para pangeran ungkang kagungan raos khawatir, ajrih nandhang wirang awit mbokbilih gagal unggul sayembara, langkung-lakung naliko pirsa Bhisma rawuh ing madyaning sayembara. Bhisma misuwur utawa kawentar kasektianipun soho kelimpatanipun migunaaken sawarnining gegaman utawi senjoto perang.

Kejawi puniko, amargi kesetiaanipun soho kateguhan manahipun , sedoyo tiyang remen dumateng piyambaipun. Sekawit putro kedaton nyongko Bhisma rawuh namung badhe anyekseni twinamprisani lampahing sayembara, awit sedoyo piyayi utawi sedoyo tiyang mangertosi panjenenganipun angedalaken sumpah utawi prasetyo janji kagem mboten badhe polo kromo.

Mboten wonten ingkang nginten menawi Bhisma rawuh kagem maksud ingkang sami, soho mboten wonten ingkang mangertosi panjenenganipun rawuh nglabeti kadangipun taruna, wichitrawirya.

Para putra Raja utawa Pangeran puniko klisikan, ngendikaaken Bhisma. Wonten salah setunggaling priyagung ngendika “ Panjenenganipun panci keturunanipun Bharata ingkang sakti soho wocaksono, emanipun sepisan piyambaipun kesupe dumateng awakipun piyambak. Mboten sadar yen sampun sepuh soho kesupen dumateng prasetyonipun utawi sumpahipun kagem gesang tanpo polokrama. Kagem punopo panjenenganipun nderek utawi nglabeti sayembara puniko ?”

Putri – putri Dharmahumbara ingkang badhe milih calon sisihanipun utawi garwa. Para putri-putri sami mboten nggatosaken kerawuhanipun Bhisma. Panjenenganipun sedoyo nganggep Bhisma pemuda sepuh ingkang mboten nyengsemaken. Putri-putri puniko sedoyo mboten wonten ingkang kerso mpresani tumuju Bhisma.

Bhisma rumaos ingkang dipun enyek lan dipun ledek, lajeng duko. Dipun tendang sedoyo pangeran rawuh supados perang tanding kaliyan Bhisma. Mboten wonten ingkang wantun nolak sinauso ngertosi sedoyo kemawon mboten mampu ngawonaken Bhisma puniko. Mboten wonten ingkang purun dipun wirangaken wonten ngarsanipun putri-putri ingkang sulistyo ing warno ingkang dadod gegayuhanipun para pangeran. Satunggal mboko setunggal sami tanding yuda nengsah bhisma, lan sedoyo sami kawon.

Sigro saksampunipun ngawonaken sedoyo putra raja ingkang nderek wonten sayambara puniko, Bhisma nyamber tetiga putri-putri sulistyoning warni puniko lan mbeto mlajar piyambaipin sedoyo kanti keretanipun ingkang misuwur sangt anggenipun gancang lampahing kreto puniko saenggo kados dene mabur nilaraken madyaning sayembara, tumuju Hastinapura. Bhisma mboyong Amba kleres wonten ing wanci Amba milih Salwa minangka garwanipun, nanging bab puniko mboten dipun mangertosi dening Bhisma lan Amba ajrih sanget anggenipun ngendika.

Sesarengan kaliyan tetiga rayinipun sanesipun inggih puniko Ambika, soho Ambalika dipun boyong dateng Hastipura kaliyan Bhisma supados dipun nikahaken kaliyan Wicitrawirya.kekalih rayi Amba polokromo kaliyan Wicitrawirya, nanging manah Amba kasep dumateng Salwa. Sesampunipun Amba ngaturi priksa menawi piyambakipun milih Salwa dados garwanipun, Wicitrawiryo rumaos mboten sahe kagem ntresnani wanito ingkang sampun klajeng ntresnani tiyang sanes. Lajeng panjenenganipun marengaken lan nglilani Amba kesah ngadep Salwa.

Pangumbaranipun Amba

Naliko Amba dumugi ing istana Salwa, piyambakipun dipun tolak amargi Salwa mboten kersa nggarwo kaliyan wanita ingkang sampun dipun robat saking panjenenganipun. Amargi Salwa sampun dipun kawonaken dening Bhisma, nulo Salwa rumaos yen ingkang pantes nggarwo utawi daup meniko Bhisma. Pramilo Amba dateng Hastipura kangge daup utawi nggarwo kaliyan Bhisma. Nanging Bhisma igkang sampun Prasetyo utawi sumpah kagem mboten badhe nggarwo sadangunipun gesang  lajeng nolak nggarwo kaliyan Amba. Wusananipun gesangipun Amba klontang – klantung wonten wono gung liwang – liwung. Piyambakipun mboten dipun tampi kaliyan Salwa, dipun tolak ugi kaliyan Bhisma. Wonten manahipun, tuwin kesengitan dumateng Bhisma, tiyang misahaken saking Salwa. Wonten ing wono tutupan, Amba pinanggih kaliyan Resi Hotrawahana, eyangipun. Sasampunipun mangertosi kadadosan ingkang dipun adepi Amba, sang resi nyuwun bantuan Bhisma Bargawa utawi Parasurawa guru Bhisma. Parasurawa mbujuk Bhisma supados kerso nggarwa Amba. Amargi Bhisma teras – terasan anggenipun nolak, Parasurawa dados duko lajeng nantang Bhisma pun ajak poncokoro utawi perang. Peperangn antawisipun Parasurawa mengsah Bhisma kedadosan kanthi seram lan wusananipun sasampunipun para dewa menggah saha paring ketingkasan permasalahan kasebat.

Sasampunipun parasurawa gagal anggenipun nglembak utawi mbujuk Bhisma, Amba piyambakipun nyuwun para dewa supados waged mangertosi Bhisma sedo. Sangmuko, putra dewa Sangkara   

Njedhul ing ngarsanipun Amba Sanambi maringaken sangsangan (kalung) sekar. Panjenenganipun ngendika menawi tiyang ingkang ngagem sangsangan (kalung) sekar kasebut badhe dados pamerjoyo utawi tiyang ingkang nyedani Bisma. Sasampunipun nampi peparingipun puniko, Amba lajeng kesah lelono kangge madosi kesatria/satrio ingkang kersa ngagem sangsangan sekaripun. Mesti wonten kasilipun awit kalung kasebat dipun paringaken dening dewa ingkang waged dipun pitados mboten wonten tiyang ingkang sagah ngagem sasampunipun mangertosi bilih tiyang ingkang kedah ngadepi inggih punika Bhisma nalika Amba manggihi Raja Drupada, panyuwunipun inggih dipun tolak amargi sang raja ajreh mengsah Bhisma. Wusananipun Amba mbucal sangsangan sekaripun dumateng tiyang wonten ing balai patemon Raja Drupada, sasampunipun punika lajeng piyambakipun kesah kanthi duka. Sangsangan sekar kasebat kajagi kanthi saestu lang mboten wonten ingkang wanton nyenggol utawi nggepok.

Sedanipun Amba

Kanthi sengitipun dumateng Bhisma, Amba nglampahi tapa semedi kanthi saestu wonten ing manahipun namung wonten kepinginan kangge mresani Bhisma seda. Amargi ketekunanipun, Dewa Sangkara njedhul kaliyan ngendika yen amba badhe prasetya dados pamerjaya Bhisma sang dewa uga ngendikaaken menawi sengitipun Amba dumateng Bhisma mboten badhe ical sasampunipun prasetya utawi janji. Sasampunipun midanget ketingkasan katerangan dawuh saking sang dewa, Amba ndamel dahana utawi geni, lajeng ngobar seliranipun piyambak.

Salebeting Cerita Sanes Wonten Katerangan Ngegrangi Sedanipun Amba

Kacariosaken bilih Bhisma lelono utawi ngumbara kagem manggihi Amba awit anggenipun  nolak kerono nanging Amba temtu nderekaken. Wusananipun Bhisma ngamang-amangi njemparing utawi panah kaarahaken dating Amba. Kangge ngajreh-ajrihi Amba supados piyambakipun inggal-inggal kesah. Ananging Amba mboten ajrih lan ngendika, “Dewabrata, kawula pikantuk kesenengan utawi pejah sedaya kula wau awit saking asta paduka, kawula lingsem menawi kedah wangsul dating panggenan tiyang sepuh kawula, utawinipun wangsul wonten pangayonan,” Bhisma kendel midanget pangandikanipun Amba. Dangu astanipun anggenipun mentang panah saengga astonipun kringeten. Panah utawi jemparingipun murca amargi astanipun teles lan lunyu jalaran kringeten. Panahipun lepas nimbus dadanipun Amba. Sigra Bhisma merban tatunipun sinambi nuwun ngguguk. Saderengipun dumugi prasetya, Amba pesen dumateng Bhisma, menawi piyambakipun badhe manjelma dados putra Raja Drupada, ingkang badhe nderek wonten paperangan angeng antawisipun kurawa kaliyang pandawa. Sesampunipun Amba nilar pesen dumateng Bhisma kangge pungksanipun, piyambakipun lajeng sirna marga layu utawi seda, dados dene sare ketingalanipun.

Lahir Utawi Mijil Malih Dados Srikandi

Wonten ing kagesangan salajengipun, Amba prasetya dados Srikandi, ingkang mbalani pandawa nalika perang wonten ing kurusetia. Srikandi inggih punika putri Raja Drupada saking Negara Pancala ingkang pinunjul. Nalika titiwanci lairpanjenenganipun wanita, nanging sasampunipun dewasa piyambakipun gantos dados priya awit saking piyambakipun yakso, utawi dewasa. Srikandi punikotiyang ingkang sagah ngagem sangsanganipun Dewa Sangkara minongko tanda manawi piyambakipun badhe merjaya Bhisma.